LEKCJA 6
Jak zacząć prowadzić budżet (także w wersji „Lite”)
Pierwszą rzeczą, jaką musi zrobić każdy, kto chce stworzyć budżet, jest porównanie dochodów z wydatkami.
Dobra wiadomość jest taka, że jest to dość łatwe.
Aby rozpocząć, możecie pobrać bezpłatny szablon arkusza kalkulacyjnego do budżetowania, który pomoże Wam obliczyć, ile wydajecie każdego miesiąca i porównać to z obecnymi dochodami. Możecie też wykorzystać szablon w pdf i wypełnić go ręcznie. Pliki do pobrania znajdziecie na końcu lekcji.
Szkoda, że większość z nas nigdy nie nauczyła się tego w szkole i musiała samodzielnie to rozgryźć – oto lekcja, której powinniśmy się nauczyć w podstawówce:
Wydatki > Dochód = ŹLE
Wydatki < Dochód = DOBRZE
I szczerze mówiąc, tak proste, że wydaje się dobrym kluczem do bogactwa.
Każdy, a mamy na myśli każdego, kto jest bogaty (podkreślamy jest, ponieważ nie mówimy o ludziach, którzy wydają się być zamożni, ale którzy są w rzeczywistości zadłużeni po same uszy) wydaje MNIEJ pieniędzy, niż zarabia.
Wspaniałą wiadomością jest to, że każdy może to zrobić – bez względu na poziom dochodów.
Jeśli damy radę to zrobić przy małym dochodzie, zrobimy i przy dużym dochodzie. Jeśli nie możemy tego zrobić przy małym dochodzie, nie będziemy też w stanie tego zrobić z dużym dochodem.
Ale wracając do tworzenia naszego budżetu…
Niezależnie od tego, jak teraz wypada porównanie Waszych wydatków i dochodów – można to łatwo zmienić !! Jeśli jest źle, możecie sprawić, że będzie dobrze !! Jeśli jest dobrze, możecie to ulepszyć! Wrócimy do tego później, ale na razie…
Zrobimy Budżet!
Czy obliczyliście, jakie były Wasze miesięczne wydatki i dochody? Czy Wasze wydatki były mniejsze niż dochody? Jeśli tak, jesteście mniejszością, która jest w świetnej formie, działa u Was Ekonomia Dwóch Palców, więc po prostu siedźcie sobie spokojnie przez minutę. 😊
Zaś wszyscy „Wy”, których wydatki przekroczyły dochody – jesteście większością! Ale to nie jest niestety powód do radości, to nie jest dobre towarzystwo! Większość naszego pogrążonego w długach społeczeństwa płynie w tej samej łodzi, ale jesteście jednymi z tych odważnych, którzy wyskakują z tej łodzi „zadłużenia” !!!
Tak więc, jeśli Wasz dochód wynosi 5000 zł, a wydatki 5400 zł, oznacza to, że każdego miesiąca wydajecie dodatkowo 400 zł, których NIE MACIE !!!
Waszym zadaniem jest dowiedzieć się, czego w danym miesiącu możecie się pozbyć lub z kupowania czego zrezygnować, aby zaoszczędzić te 400 zł. Było to tematem Lekcji 3 – zapoznajcie się raz jeszcze z podanymi tam wskazówkami.
Wiemy, wiemy – to „boli”. Podobnie jak przycinanie krzewu – „boli”, ale ostatecznie dzięki temu wydacie o wiele WIĘCEJ owoców !!!
Celem jest, aby Wasze wydatki i dochody były CO NAJMNIEJ równe. Kiedy to zostanie osiągnięte, możemy pracować nad wyeliminowaniem nieekonomicznych wydatków lub obniżyć inne koszty, aby sprowadzić wydatki poniżej dochodu.
Po obliczeniu miesięcznych dochodów i wydatków możemy przystąpić do projektowania naszego budżetu. Najpierw omówimy mniej skuteczną, ale łatwiejszą metodę budżetowania.
Najłatwiejszy budżet na świecie
Istnieją 2 zasady tworzenia prostego budżetu:
Nie możecie wydawać więcej, niż zarabiacie – ujemne saldo na karcie kredytowej jest niedozwolone.
Pieniądze muszą trafić do odpowiednich kategorii budżetowych, gdy tylko otrzymacie pensję.
Jak to działa:
Zamiast na 10-20 różnych kategoriach wydatków, które powinny być w Waszym budżecie, skupcie się tylko na 1-3 najważniejszych – z resztą „drobniejszych” niech się dzieje co chce.
Aby to zrobić, bierzecie pensję w wysokości powiedzmy 5000 zł i od razu odkładacie pieniądze na priorytetowe kategorie. Dla wielu ludzi jest to dziesięcina dla kościoła, oszczędności emerytalne, oszczędności na studia dla dzieci itp.
Przykład:
+ 5000 zł (pensja)
– 500 zł (dziesięcina)
– 1200 zł (hipoteka)
– 1300 zł (rachunki – woda, prąd, gaz itp.)
= 2000 zł (pozostałe wydatki)
Mega ważne jest to, aby w PIERWSZEJ kolejności zostały wypłacone pieniądze na te kilka pozycji budżetowych. Jeśli tak się nie stanie, możemy niemal zagwarantować, że próba dysponowania pełną kwotą (tymi naszymi przykładowymi 5-cioma tyś zł) nie przyniesie oczekiwanego rezultatu.
Gorąco polecamy, aby ten proces w miarę możliwości zautomatyzować (zlecenie stałego przelewu, polecenia zapłaty itp.), ponieważ stałe podążanie za naszymi zamiarami nie leży w naszej ludzkiej naturze.
Niby dlaczego Urząd Skarbowy i ZUS pobierają podatki i składki w danym miesiącu bezpośrednio z naszej wypłaty, zamiast oczekiwać na całą sumę pod koniec roku?
To ta sama zasada – wykorzystajcie ją na swoją korzyść.
Budżet łatwy, ale niezbyt wydajny
Uważamy, że tak prowadzony budżet jest idealny dla osób, które tak naprawdę nie chcą budżetować. Jest prosty, nie zajmuje dużo czasu i pomoże Wam poczynić jakieś oszczędności. Ale trzeba sobie wprost powiedzieć, że jest to sposób mało efektywny i pozostawia szeroko otwarte drzwi dla niekontrolowanych i nierozsądnych wydatków.
Tę wersję budżetu należy uznać za wersję „Lite” lub inaczej „wersję dla Leniwych”. 😉
Ale ufamy, że Wy nie jesteście LENIWI i jesteście gotowi popracować nad uporządkowaniem swoich finansów !!!
Domyślamy się, z tak jest, ponieważ nadal czytacie 👍😊.
Tak więc, ponieważ NIE jesteście leniwi, ale głodni większych wyzwań, przyjrzyjmy się, jak wygląda bardziej profesjonalne budżetowanie.
Metoda budżetowania pozwalająca zaoszczędzić pieniądze
Tak, ta metoda zajmuje trochę więcej czasu i energii, ale jeśli zostanie zastosowana, zapewni Wam długoterminowe korzyści finansowe.
Aby to zrobić, po prostu rozszerzymy wspomniany powyżej budżet „wersja dla Leniwych”. Zamiast mieć w budżecie tylko 1-3 kategorie wydatków, stworzymy ich tyle, ile potrzeba, aby okiełznać nasze wydatki we wszystkich obszarach.
Możecie użyć arkusza kalkulacyjnego, jako „pomocnika” do śledzenia swoich postępów. Spróbujcie uwzględnić wszystkie wydatki, jakie możecie ponieść w danym miesiącu (ale też szerzej – przypominamy Lekcję 5 o rachunkach). Oczywiście nie będziecie w stanie zaplanować budżetu na każdy możliwy scenariusz, ale celem jest zminimalizowanie niespodziewanych wydatków. Jak to w życiu bywa, od czasu do czasu będą się pojawiać niespodzianki – proponujemy więc utworzenie kategorii dla tych niespodzianek – funduszu awaryjnego.
Jak trzymać się swojego budżetu
Prawie pewnym sposobem na zrobienie budżetu, który nie ma szans na powodzenie, jest budżet pomijający kategorię: „na przyjemności”. Samo prowadzenie budżetu także powinno sprawiać nam przyjemność, bo inaczej będzie wielką klapą.
Koniecznym jest zatem uwzględnienie wydatków na odzież, rozrywkę, wyjście na kolację lub na cokolwiek innego, co lubicie robić! Kluczem jest robienie tego z umiarem, ustalanie granic i ich przestrzeganie.
Niesamowite jest to, że jeśli w Waszym budżecie będzie taka kategoria, to w zasadzie będą i pieniądze oraz przyzwolenie, aby je wydać na przyjemności właśnie. Kiedy co miesiąc macie w budżecie pieniądze np. na romantyczną kolację, to nie pozostaje nic innego, jak zrealizować ten cel i wybrać się na małżeńską randkę i to bez poczucia winy! 💞
W ten sposób Wasze budżetowanie staje się czynnością, która będzie Was cieszyć. To naprawdę super sprawa, kiedy pieniądze w banku, kopercie – gdziekolwiek – czekają na wydanie.
Albo jeszcze lepiej: jeśli zaczniecie odkładać na wakacyjny wyjazd i po kilku miesiącach zobaczycie, że uzbierała się niezła sumka pieniędzy błagających o wydanie na wakacje !!! Jedziecie w podróż, wracacie do domu i nie jesteś nikomu nic winni – żadnych debetów na karcie, żadnych szybkich pożyczek – wszystko to sprawia, że budżet prowadzi się z prawdziwą przyjemnością i że chcemy się go trzymać !!!
Sposoby budżetowania
Istnieje wiele sposobów tworzenia budżetu. Kluczem jest znalezienie systemu, który będzie działał dla Was i trzymanie się go.
Omówiliśmy podstawową metodę budżetowania. Zestawienia Waszych wpływów i wydatków możecie prowadzić ręcznie, możecie używać kopert, arkuszy kalkulacyjnych. Jest też dostępna bardzo przyjazna aplikacja Moje finanse, a ostatnio odkryliśmy także ciekawe rozwiązanie – Family Finance Tracker. Nazwa angielska, ale twórca jest Polakiem, menu jest po polsku, a do tego są filmy instruktażowe, więc jeśli potrzebujecie „prowadzenia za rękę”, to będzie dla Was idealne rozwiązanie. Obie wymienione aplikacje w podstawowej wersji są darmowe.
Inspiracja 💡💎
Cenny skarb i oliwa w domu mądrego, a głupiec je marnotrawi.
Prz 21,20
Są na ziemi cztery istoty małe, lecz najrozumniejsze z mądrych:
lud mrówczy, chociaż bez siły, a w lecie nazbiera żywności;Prz 30,24-25
Tworzenie budżetu, to pokazywanie twoim pieniądzom, dokąd mają iść,
zamiast zastanawiania się, gdzie one się rozeszły.John C. Maxwell
Zadanie domowe ⏰📚
Stwórzcie swój budżet!
Wykorzystajcie proponowane wyżej oprogramowanie 💻, pobierzcie arkusze kalkulacyjne 🔢, przygotujcie koperty ✉ lub zwykłą kartkę i długopis 📝 – cokolwiek.
Po prostu zacznijcie tworzyć WASZ BUDŻET! ✅
Pliki do pobrania – PROSTY BUDŻET DOMOWY: